تجربه کارآفرینی در دنیای رنگارنگ میوهها
بنیانگذار شرکت دانش میوه خاورمیانه که در دومین نشست انتقال تجربه کانون کارآفرینی تهران شرکت کرد تجربیات و نکات مهمی از راهاندازی شرکت و چگونگی طی مراحل دانشبنیانی تا تحقیق و توسعه و نحوه بازاریابی را با شما به اشتراک میگذارد.
در این نشست، «آزاد عِمرانی صباغی»، بنیانگذار و رییس هیأت مدیره شرکت دانش میوه خاورمیانه(تجاریسازی محصولات دانشبنیان)به بیان تجربیات کارآفرینی خود برای شرکتکنندگان پرداخت.
شرکت دانش میوه خاورمیانه از یک گروه بینالمللی با دانش کاربردی در زمینه فیزیولوژی پس از برداشت میوه و سبزی تشکیل شده است. این شرکت با سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه و تجاریسازی فناوریهای پس از برداشت میوه و سبزی، در تلاش است ضمن بهروز رسانی دانش فنی و توانمندسازی تجارت جهانی، دانشبنیانترین واحد خصوصی در فناوریهای پس از برداشت در خاورمیانه باشد.
امروزه تعداد زیادی از تولیدکنندگان، صادرکنندگان و وارد کنندگان میوه در کشورهای ایران، ترکیه، امارات متحده عربی، قطر، هندوستان، قزاقستان، گرجستان، عربستان سعودی، اردن، روسیه و آذربایجان ضمن بهرهبرداری از محصولات این شرکت، از مشاورههای حضوری و مجازی آن بهرهبرداری میکنند.
چگونه دانشبنیان شویم؟
عمرانی صباغی در این نشست با اشاره به تجاریسازی محصولات دانشبنیان، بیان کرد: محصول دانشبنیان کالا یا خدماتی است که سطح فناوری آن از متوسط به بالا باشد و علاوه بر پژوهش محور بودن، دارای پیچیدگی فنی و نوآوری محور باشد که این نوآوری میتواند در طراحی اجزای فرایند و ترکیب ماده خود را نشان دهد. اما قسمت مهم در محصول دانشبنیان، ارزش افزوده محصولات است و یکی از دلایلی که شرکتهای دانشبنیان، نرخهای بالای سود بانکی و نرخ بالای تورم را پشت سر میگذارند همین ارزش افزوده بالا است.
وی درباره روند تبدیل ایده به محصول در شرکتهای دانشبنیان، یادآور شد: مثل هر نوآوری دیگری همه چیز ابتدا از ایدهمحوری شروع میشود. سپس مراحل بررسی منابع، تحقیق، ساخت نمونه اولیه طی میشود و بعد سراغ تأمین اعتبار و تولید میروند. همه این مراحل در مجموعه شرکت دانشبنیان شروع میشود اما راه سادهتری هم وجود دارد که بر اساس آن، بعد از بررسی منابع، نخستین برندهایی که در دنیا این راه را رفتهاند پیدا کرده و ارتباط بازرگانی برقرار کنید و با دریافت نمایندگی فروش محصولات تا حدودی با ریسک کمتر در ایران کار را شروع کنید.
وی با تشریح مرحله سادهتر تبدیل ایده به محصول، ادامه داد: بعد از تسلط به فناوری، تحقیق و توسعه را حول و حوش آن محصول انجام دهید و بعد از شروع بازرگانی، سراغ تولید محصولات دانشبنیان بروید. اما اگر بخواهید از صفر شروع کنید باید ریسک بالایی را بپذیرید.
نرخ ضایعات میوه و سبزی در ایران
رییس هیأت مدیره شرکت دانش میوه خاورمیانه در ادامه سخنان خود برای تشریح ماهیت این شرکت به نرخ ضایعات محصولات کشاورزی اشاره کرد و گفت: ایران یکی از بالاترین نرخ ضایعات محصولات کشاورزی را دارد و این نرخ از زمان تولید محصول شروع میشود تا زمانی که به مرحله مصرف میرسد. زمان تحصیل در فرانسه، شاهد ورود میوههای تازه و بدون ضایعه از کشورهای برزیل و شیلی بودم اما این تازگی میوهها برای من سوال بود. در حالی که در ایران وقتی میخواهیم میوه را از باغ به میادین ترهبار برسانیم بین ۲۰ تا ۳۰ درصد ضایعات تولید میشود.
عمرانی صباغی اظهار داشت: برای پاسخ به سوالهایم ابتدا از مطالعات اقتصادی شروع کردم. به عنوان مثال در کشورهای بلژیک و فرانسه، ضایعات زیر یک درصد یا یک دهم درصد است اما در ایران طبق آمار وزارت جهاد کشاورزی ۳۰ تا ۳۵ درصد ضایعات در مرحله بعد از برداشت میوه گزارش شده است. هم اکنون نزدیک به ۵۰ میلیون تن تولید میوه و سبزی در کشور داریم و هر ساله رقم قابل توجهی بابت ضایعات ضرر میدهیم. غم انگیزتر از آمار ضایعات، آبی است که برای میوههای ضایعاتی هدر میدهیم. برای یک کیلو سیب هزار و و ۲۰۰ لیتر آب مصرف میکنیم که با دور ریختن همین یک کیلو، آن میزان آب هم هدر رفته است. آبی که به ازای ضایعات از دست میدهیم ۲.۲۵ صدم میلیارد متر مکعب است در حالی که کل ذخایر آبی ایران را ۱۳۰ ملیارد متر مکعب اعلام کردهاند. مقدار آبی که ایران سالانه به خاطر ضایعات از دست میدهد، ۱۱ برابر ظرفیت سد کرج اعلام کرد.
جغرافیای فناوری را بشناسیم
عمرانی صباغی در بخش دیگری از سخنان خود درباره ایدهمحوری در شرکت دانشبنیان، خاطرنشان کرد: در مرحله ایدهمحوری باید سراغ آمار و ارقام برویم و حجم و اهمیت تجارت را بررسی کنیم. در مرحله دوم، منابع را بررسی میکنیم که شامل اینترنت، منابع علمی، مقالات و مجلات است. قسمت سوم، ترسیم جغرافیای فناوری است و اینکه کجای دنیا ایستادهایم. در این زمینه باید بدانیم کجای جغرافیای فناوری ایستادهایم و چقدر با آن فاصله داریم.
بعد از آن حضور مستمر در رخدادهای جهانی از اهمیت شایانی برخوردار است. شرکتها برای دانشبنیان شدن باید در کنفرانسها، نمایشگاهها و کنگرهها حضور مداوم داشته باشند و با آخرین ایدههای فناوری در حوزههای مختلف آشنا شوند. شرکت در نمایشگاهها و کنگرهها ما را با رهبران و پیشروان حوزههای فناوری آشنا میکند و زمینههای برقراری ارتباط با آنها هم فراهم میشود.
برونسپاری تحقیق و توسعه به دانشگاهها
بنیانگذار شرکت دانش میوه خاورمیانه درباره مرحله دیگر دانشبنیان شدن، به تحقیق و توسعه اشاره کرد و افزود: در تحقیق و توسعه، آزمایش و نمونهسازی انجام میدهیم. برای تحقیق و توسعه ۲ حالت را میتوان در نظر گرفت. نخست برونسپاری تحقیق و توسعه است که پیشنهاد میکنم سراغ موسسات و دانشگاهها بروید. به عنوان مثال، شرکت دانشبنیان دانش میوه خاورمیانه در مرحله تولید افتکشهای ارگانیک، تحقیق و توسعه را به سوئد برونسپاری کرد.
تنها ریسک این برونسپاری به اشتراک گذاشتن ایده و اطلاعات شرکتها است، هر چند در قراردادها اصل محرمانهسازی رعایت میشود.
حالت دوم تحقیق و توسعه راهاندازی آزمایشگاه مربوط به تحقیق و توسعه در درون شرکت دانشبنیان است که ممکن است سال بعد متوجه شوید پروژههای تحقیق و توسعه در سطح بینالمللی در سطح بالاتری قرار دارد یا نسبت به دنیا عقب ماندهاید.
نکته مهم دیگر این است که نگرش فناوریمحور در همه همکاران نهادینه شود تا سبد محصولات دانشبنیان توسعه پیدا کند. در صورت ادامه این روند، سبدتان از محصولات مختلف به روز میشود.
نکته مهم بعدی در تبدیل ایده به محصول، بازاریابی محصولات دانشبنیان است؛ در بازاریابی این محصولات دانشبنیان ارتباطی بین تحقیق، توسعه و ترویج وجود دارد. ترویج میتواند در قالب کارگاههای آموزشی و سمینارها قرار گیرد و همگانی باشد. مرحله بعد معرفی محصول به مشتری است. البته از سوی دیگر باید رفتار مشتری را هم ارزیابی کنیم و در ازای این ویژگیهای عملکردی شرکتهای دانشبنیان است که متوجه میشویم آیا مشتری درکی از محصولمان دارد یا نه.
دانشگاهها کارخانههای تولید مدرکاند
رییس هیأت مدیره شرکت دانش میوه خاورمیانه با تأکید بر اینکه دانشبنیان بودن را باید معرفی کرد، بیان کرد: وقتی این روند را ادامه دهیم به نقطهای میرسیم که در مرزهای دانش قرار میگیریم و یک سری ایدهپردازی میکنیم تا محصول در جهان نو باشد. نگرش دانشبنیان بودن را باید در خودمان ایجاد کنیم. با ایجاد این نگرش در بنگاهها و سازمانها، اقتصاد دانشبنیان را معنا میکنیم. شعار و تبلیغ برای اقتصاد دانشبنیان بدون این نگرش بینتیجه خواهد بود.
کارآفرین حوزه میوه با اشاره به ۲ چهره مطرح دنیا که وارد صنعت شدند، یادآور شد: در دنیا افرادی مثل ایلان ماسک و بیل گیتس داریم که دانشگاه را رها کردند و مستقیم وارد صنعت شدند و خیلی زود به ایده رسیدند و کارآفرینی کردند. بخش دیگری از افراد جامعه روند آکادمیک را طی کردند اما این روند در ایران بسیار پایین است چون دانشگاهها کارخانههای تولید مدرک شدند و دانشجویان را راهنمایی نمیکنند، بنابراین درصد کمی از دانشجویان به کارآفرین تبدیل میشوند.
وی مدرکگرایی را مشکل بزرگی دانست و گفت: معضل مدرکگرایی منجر به تولید دکتر و مهندس شد اما در مقابل کارآفرین نداریم چون ضریب تبدیل آن در ایران پایین است. این روند در صورتی تقویت میشود که کارآفرینان در قالب تشکلها و اصناف به همافزایی برسند و سیاستمداران از کارآفرینی خارج شوند.
منبع: کارآفرین نیوز
دیدگاهتان را بنویسید